معرفی کتاب معماری معاصر ایران
بنانیوز- کتاب معماری معاصر ایران، سومین کتاب از مجموعه کتاب‌هایی است که امیر بانی‌مسعود، دانش‌آموخته و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، با رویکرد به تاریخ و مبانی نظری معماری، به رشته تحریر درآورده است. نویسنده و پژوهشگر توانای معماری کشور پس از تبیین تاریخ معماری جهان، از عهد باستان تا مکتب شیکاگو، در کتاب «تاریخ معماری غرب» و بررسی جریان‌های فکری معماری معاصر غرب بین سال‌های ۱۹۶۰ و ۲۰۰۰ میلادی، در کتاب «پست‌مدرنیته و معماری»، این بار در گام سوم، به کنکاش در تاریخ معماری معاصر ایران، از عهد قاجار تا عصر حاضر، پرداخته است. مهندس بانی‌مسعود درباره هدف خویش از تألیف این کتاب، می‌نویسد: «نخواسته‌ام با اهتمامی بی‌اهمیت درباره موضوع و بخش مهمی از تاریخ معماری معاصر ایران، کتابی بر کتاب‌هایی بیفزایم که با بی‌دانشی یا کم‌دانشی یا از سر شیفتگی عمیق به این و ستیزه‌جویی شدید با آن پدید آمده‌اند. بلکه خواسته‌ام برخی پرسش‌ها، پاسخ‌ها و مباحث جدی و جدید را طرح و ارائه نمایم.»
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) مولف کتاب، در بخشی از یادداشت آغازین خویش، ساختار و محتوای کلی اثر را چنین توضیح می‌دهد: «محور اصلی بحث این کتاب نحوه مواجهه ما ایرانیان با عالم جدید و تأثیر آن در معماری ایران، از دوره قاجار تا سه دهه بعد از انقلاب اسلامی، است. لذا در این اثر از نحوه رویارویی ما با عالم جدید سخن به میان می‌آید، یعنی چگونه با تجدد مواجه شدیم و به تأمل در باب کدام یک از مفاهیم و مقولات جدید پرداختیم، و چون تاریخ معماری معاصر از زاویه تاریخ اندیشه مورد بررسی قرار می‌گیرد، از شرح وقایع و حوادث تاریخی متعدد خودداری شده و فقط به برخی از جریان‌های مهم اجتماعی، که از جهت طرح اندیشه‌های جدید اهمیت بسزایی دارند، پرداخته شده است. لذا، مباحث مطرح شده در پنج شاخه کلی جمع‌بندی شده است: آشنایی ایرانیان با مباحث غربی در دوره قاجار ـ عمدتاً شامل شکل‌گیری مدرنیته ایرانی در بستر اجتماعی و فرهنگی ـ، معماری دوره قاجار، معماری دوره پهلوی اول، معماری دوره‌ی پهلوی دوم، و معماری بعد از انقلاب اسلامی.»
کتاب ارزشمند «معماری معاصر ایران: در تکاپوی بین سنت و مدرنیته» متناسب با موضوعات بیان‌شده، در ۱۷ فصل به شرح زیر تنظیم شده است:
فصل اول: سیری گذرا بر تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایران دوره قاجار
فصل دوم: تصویر شبح‌گون «فرنگ» در نوشته‌ها و سفرنامه‌های ایرانیان
فصل سوم: بازتاب «فرنگ» و «تجدد» در روزنامه خاطرات ناصرالدین‌شاه قاجار
فصل چهارم: مدرنیته ایرانی و روشنفکران متجدد
فصل پنجم: معماری قاجار، پیش درآمدی بر شکل‌گیری معماری معاصر ایران
فصل ششم: خاستگاه اولین معمار تحصیلکرده معماری ایران در دوره قاجار
فصل هفتم: برآمدن رضاشاه و شکل‌گیری ایران نوین
فصل هشتم: نسل اول معماران معاصر ایران
فصل نهم: محمدرضا پهلوی و تحولات سال‌های ۱۳۲۰-۱۳۵۷
فصل دهم: شکل‌گیری آکادمیک معماری ایران و تحول طراحی مسکن
فصل یازدهم: پیشگاکان نسل دوم
فصل دوازدهم: برآمدن نظام جمهوری اسلامی و احیای سنت‌های گذشته
فصل سیزدهم: متاخران نسل دوم
فصل چهاردهم: برخی از معماران نسل سوم
فصل پانزدهم: ساختمان‌های دولتی و هم‌سویی سنت و تجدد
فصل شانزدهم: ساختمان‌های بلندمرتبه و چشم‌انداز شهری
فصل هفدهم: ساختمان‌های مذهبی و فضاهای مقدس
این کتاب در نشر هنر معماری قرن منتشر شده است.
نظرات