ثبت معاملات مسکن سخت شد
ایجاد فضای مجازی در بنگاه‌های‌املاک برای ارائه خدمات الکترونیکی به خریداران مسکن، به جای آنکه روند معاملات را تسهیل کند باعث پیچیده شدن روال معمول در بازار مسکن شده است.
به گزارش بنانیوز (BanaNews.ir) با گذشت دو روز از تغییر شیوه ثبت معاملات مسکن در بنگاه‌های املاک، چالش دسترسی به مبایعه‌نامه‌های جدید، خریداران مسکن را با سردرگمی روبه‌رو کرده؛ طوری که «الزام تنظیم در قراردادهای هولوگرام‌دار» به دلیل ترافیک اینترنتی سامانه رهگیری و البته ناتوانی برخی دلالان ملکی در اتصال به سامانه، عملا غیرممکن شده و مشاوران املاک کماکان از مبایعه‌نامه‌های کاغذی استفاده می‌کنند.
مشاوران‌املاک از ابتدای ماه‌جاری موظف شده‌اند مبایعه‌نامه‌های قدیمی -برگه‌های چاپی در قطع A3- را کنار بگذارند و ثبت معامله خریدوفروش مسکن را فقط از طریق تکمیل رایانه‌ای فرم‌های مخصوص موجود در سامانه رهگیری انجام دهند؛ اما هم‌اکنون امکان ورود راحت به سامانه برای بنگاهها فقط در اوایل صبح یا ساعات پایانی شب ممکن است. به این ترتیب تنظیم معامله در طول روز از طریق همان مبایعه‌نامه‌های منسوخ شده به صورت دستی انجام می‌گیرد و روز بعد، قرارداد جدیدتر تحویل خریدار و فروشنده می‌شود.
از نتایج روز اول اجرای طرح استفاده از مبایعه‌نامه‌های جدید حاکی است: هم‌اکنون معاملات مسکن در تهران با تنظیم دو نوع مبایعه‌نامه در بنگاهها رسمیت پیدا می‌کند؛ به این صورت که ابتدا قرارداد قدیمی بدون کدرهگیری بین طرفین منعقد می‌شود و ۲۴ ساعت بعد، مشاور املاکی، مبایعه‌نامه هولوگرام‌دار را همراه با کدرهگیری، تحویل می‌دهد.این در حالی است که مبنای ورود مبایعه‌نامه‌های جدید به بازار معاملات مسکن، «ثبت لحظه‌ای معامله در سامانه رهگیری برای جلوگیری از فروش یک ملک به بیش از یک‌نفر» عنوان شده بود اما حالا عملیات ثبت، حداقل یک روز بعد از فروش، در بنگاه انجام می‌شود.
اجبار بنگاه‌های مسکن به استفاده از فضای مجازی برای ثبت معاملات نه تنها زمان لازم برای تنظیم هر معامله را افزایش داده، بلکه باعث افزایش هزینه غیرپولی خرید مسکن نیز شده است.
در مراجعه‌های دو روز گذشته خریداران به بنگاهها انتظار آنها برای رویت مبایعه‌نامه‌های جدید محقق نشد و برخی از خریداران از آنجا که پیش‌تر مطلع شده بودند «تنظیم معامله در مبایعه‌نامه کاغذی از اول آبان ممنوع است» طی دو روز اخیر در مواجهه با عدم دسترسی به مبایعه‌نامه جدید، از خرید ملک انصراف دادند. مبایعه‌نامه‌های جدید به این صورت است که ابتدا مشاوران‌املاک باید بسته‌های کاغذهای مخصوص را خریداری و سپس از طریق تکمیل فرم الکترونیکی در سامانه رهگیری، کاغذها را به قرارداد هولوگرام‌دار تبدیل و سپس تحویل متعاملین دهند. تامین کاغذهای جدید هزینه بنگاهها را برای هر معامله تقریبا ۱۵ برابر افزایش داده؛ طوری که پیش‌تر برای عقد هر معامله ملکی، حدود یک هزار تومان هزینه خرید کاغذ پرداخت می‌شد؛ اما هم‌اکنون باید ۱۵ هزار تومان پرداخت شود.
چالش دیگری که خریداران مسکن در تهران از روز گذشته به آن دچار شده‌اند ادامه ابهامات مربوط به کدرهگیری است. مشاوران املاک از سال گذشته موظف شده بودند برای صدور کد رهگیری، از خریدار مبلغ ۸ هزار تومان بابت کد دریافت کنند. اما طی این مدت برخی مشاوران‌املاک صدور کدرهگیری را منوط به دریافت پورسانت بیشتر از خریدار و فروشنده کرده‌اند. طوری که با سوءاستفاده از مصوبه دولت در خصوص کدرهگیری، تلاش کرده‌اند، کدرهگیری را در ازای دریافت حق‌کمیسیون‌های دوبرابر نرخ مصوب، صادر کنند.
حتی طی این مدت بنگاه‌های املاک فاقد پروانه کسب از آنجا که به سامانه رهگیری دسترسی ندارند، کد مخصوص را از بنگاه‌های دارای پروانه خریداری می‌کنند که این پروسه از نظر اتحادیه مشاوران املاک غیرمجاز اعلام شده است.حالا با ورود مبایعه‌نامه‌های جدید به بازار مسکن این احتمال وجود دارد که کاربری آنها از چارچوب‌های تعریف شده خارج شود و به جای آنکه تسهیل و امنیت معاملات مسکن را به همراه داشته باشد، باعث درآمدزایی برای عده‌ای شود. محمود زاوشی یک مشاور املاک در تهران در این باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: اجباری شدن استفاده از مبایعه‌نامه‌های جدید در بنگاه‌های مسکن شهر تهران می‌تواند باعث آرامش در بازار و کاهش سوداگری شود؛ به شرط آنکه شرایط زیرساختی همچون سرعت اینترنت و دسترسی به سامانه رهگیری برای مشاوران املاک فراهم باشد.
وی افزود: در طول روز برای استفاده از سامانه رهگیری با مشکلاتی مواجه هستیم از جمله اینکه سرعت دسترسی پایین است و برای ثبت معامله، سامانه نوبت می‌دهد و حتی در مواردی که سوال فنی برای مشاوران‌املاک بوجود می‌آید، زمان پاسخ‌دهی طولانی است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر در بنگاه مجبور هستیم ابتدا متن معامله ملکی را در قراردادی غیرمبایعه‌نامه‌های جدید تنظیم کنیم و سپس آن را اواخر شب یا اول صبح روز بعد به قراردادهای جدید منتقل کنیم. علی محمدی یک مشاور املاکی دیگر در تهران نیز در این باره به دنیای‌اقتصاد گفت: طرح جدید شیوه خوبی برای امنیت بخشی به معاملات مسکن است؛ اما باید قبل از اجرای سراسری آن، شرایط لازم برای بنگاهها فراهم شود.
مبایعه‌نامه‌های جدید حمایت قضایی دارد؟
مبایعه‌نامه‌های جدید علاوه بر اینکه به راحتی به دست طرفین معامله نمی‌رسد، بلکه حداقل ۲۴ ساعت بعد از عقد قرارداد، امکان دریافت آن وجود دارد، یک چالش دیگر نیز دارد. در مبایعه‌نامه‌های جدید، آرم قوه‌قضائیه و سازمان ثبت اسناد و املاک، وجود ندارد به این ترتیب تفاوت اصلی آنها با مبایعه‌نامه‌های قدیمی، در عدم حضور نهادهای قضایی در این قراردادها است.
هر چند، در مبایعه‌نامه‌های جدید، هولوگرام حرارتی نصب شده، اما برخی تصور می‌کنند چون آرم قضایی از روی آنها حذف شده، اعتبار آنها نیز کم شده است.
در این باره مسوولان صنفی بازار مسکن معتقدند، هر قراردادی که بین دو نفر نوشته می‌شود در حکم سند عادی، قابل دفاع در کلیه محاکم قضایی است.
نظرات