پیشنهاد سه منطقه جدید حفاظتی در همدان
به گزارش روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان و به نقل از روزنامه سپهرغرب مهدی صفی خانی با بیان این که معرفی این مناطق در انتظار تصمیم شورای عالی محیط‌زیست است، اظهار داشت: این سه منطقه دارای ظرفیت به‌عنوان پناهگاه حیات وحش برای حفاظت و حراست هستند و از آنجا که مناطق حفاظت‌شده بهلحاظ زیست‌بومی از اهمیت بالایی در سراسر دنیا برخوردار بوده، سازمان حفاظت محیط‌زیست و ادارات کل آن در استان‌ها در حفظ و حراست این مناطق ورود کرده‌اند.
وی افزود: علاوه‌بر اهمیت طبیعی این مناطق، وجود گونه‌های جانوری از پستانداران گرفته تا پرندگان، شرایطی ویژه‌تر به این مناطق بخشیده که حساسیت‌ها در حفظ این گونه‌های جانوری گاهی کمیاب را دوچندان کرده است.
صفی خانی اجرای پرنده نگری و طرح‌های سرشماری در فصول مختلف را ازجمله اقدامات سازمان محیط‌زیست خواند و اظهار داشت: به‌منظور حفظ و حراست گونه‌های کمیاب، اقداماتی از این دست به‌صورت مداوم انجام می‌شود.
وی ضمن اشاره به ۶ منطقه حفاظت‌شده استان به وسعت ۶۲ هزار هکتار، اظهار کرد: مناطق حفاظت‌شده لشگردر و گلپرآباد در ملایر، خانگرمز در تویسرکان، ملوسان در نهاوند، نشر و شراء در همدان و آلموبلاغ در اسدآباد تحت حفاظت و مدیریت سازمان و اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان هستند.
معاون فنی اداره کل محیط زیست استان همدان با بیان اینکه انواع و اقسام گونه‌های جانوری در مناطق حفاظت‌شده استان زیست می‌کنند، گفت: گونه‌های شاخص این مناطق قوچ و میش ارمنی و کل بز هستند و در کنار این گونه‌ها سایر گونه‌ها نیز زیست دارند.
وی با بیان اینکه درمجموع دو سوم وسعت استان را مناطق حفاظت‌شده تشکیل می‌دهند، اظهار داشت: در کنار مناطق حفاظت‌شده ۱۳ منطقه تیراندازی و شکارممنوع نیز در استان وجود دارد.
این مقام محیط زیستی استان همدان در بیان ویژگی‌های مناطق تیراندازی و شکارممنوع گفت: این مناطق زیستگاه‌های آبی و خشک را شامل می‌شوند و بهلحاظ حفاظت و حمایت گونه‌های جانوری تحت مدیریت بوده و شکار، صید و آسیب به گونه‌های این مناطق ممنوع است.
صفی‌خانی با تاکید بر اینکه یک‌سری از زیستگاه‌های تحت مدیریت حفاظت محیط‌زیست تالاب‌ها هستند، تصریح کرد: حفاظت از گونه‌های جانوری، پرندگان آبزی و کنارآبزی در حفظ و حراست تالاب‌ها مدنظر است.
وی با بیان اینکه تالاب‌های طبیعی و مصنوعی در استان داریم، ادامه داد: اکباتان، آبشینه، شیرین‌سو، کلان و غیره به‌جز کارکردهای مدنظر، کارکردهای طبیعی و اکوسیستم خود را بهدست آورده و زیستگاه‌های خوبی برای جانوران شده‌اند و بهلحاظ حفظ و حراست تحت مدیریت هستند.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان همدان همچنین گفت: در تالاب‌های طبیعی همچون آق‌گل به غیر از مسائل جانوری، سایر موارد ازجمله احیا و حفظ و حراست تالاب را رصد می‌کنیم و با حساسیت بحث پرندگان آبزی و کنارآبزی این مناطق را رصد می کنیم.
وی با بیان اینکه پرندگان آبزی و کنارآبزی تالاب‌های طبیعی به‌صورت هفتگی پایش می‌شوند، یادآور شد: با توجه به اینکه طرح جامع زیست‌بومی تالاب آق گل در دست تدوین بوده و در مرحله زوم‌بندی هستیم، احتمالاًیکی از موارد احداث سایت پرنده‌نگری باشد.
صفی‌خانی با تاکید بر اینکه باید منتظر نتیجه و خروجی طرح مدیریت جامعه زیست‌بومی تالاب باشیم، اظهار کرد: اگر در طرح، تدوین و نیازسنجی شده باشد، حتماً باید سایت پرنده‌نگری نیز احداث شود.
وی با بیان اینکه به دنبال سایر اقدامات در حفظ و حراست گونه‌های جانوری به‌ویژه پرندگان آبزی، کنارآبزی و خشک‌زی سرشماری نیز انجام می‌شود، گفت: این اقدام به غیر از پایش و رصد هفتگی توسط محیط‌بانان است.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان همدان بیان کرد: سرشماری در تالاب‌ها طی فصل زمستان و سرشماری پستانداران شاخص مناطق تحت مدیریت طی فصل بهار و زمستان به‌صورت سالانه انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه برای حفاظت مطلوب ۶ منطقه مذکور باید چند مولفه را مدنظر قرار دهیم، افزود: شناخت و شناسایی مناطق ازجمله مولفه‌ها است که از گذشته مناطقی شناسایی شده و مناطقی نیز در دست شناسایی و پیگیری برای ارتقا سطح هستند.
صفی‌خانی با تاکید بر اینکه بعد از شناسایی مناطق باید بتوانیم برای تجهیزات، امکانات و نیروی انسانی مورد نیاز برنامه‌ریزی کنیم، تصریح کرد: تمام مناطق حفاظت‌شده استان دارای پاسگاه هستند و تنها منطقه گلپرآباد فاقد پاسگاه بود که مراحل ایجاد آن درحال انجام است.
وی امکانات و تجهیزاتی همچون خودرو، موتورسیکلت، دوربین و نیروی انسانی را جزء زیرساخت‌های مورد نیاز در پاسگاه هر منطقه دانست و ادامه داد: علاوه‌بر موارد مذکور برای هر منطقه حفاظت‌شده باید یک طرح مدیریت به‌عنوان چراغ راه تدوین کنیم.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان همدان خاطرنشان کرد: طرح مدیریت ضمن شناسایی منابع فیزیکی و زیستی منطقه، کتاب طرح و زوم‌بندی براساس ظرفیت‌ها، پتانسیل‌ها و نیازها به ما ارائه می‌دهد.
وی با بیان اینکه براساس کتاب در طرح مدیریت باید امکانات مورد نیاز را ارائه دهیم تا به اهداف اولیه و نهایی برسیم، یادآور شد: در دو منطقه خانگرمز و لشگردر طرح مدیریت منطقه نهایی و عملیات اجرا شروع شده است.
صفی‌خانی با بیان اینکه دو منطقه مذکور جزء معدود مناطق در اجرای طرح مدیریت کشور هستند، اظهار کرد: می‌توانیم از منابع ملی اعتبار گرفته و کار را پیش ببریم که اکنون نیز اعتباراتی گرفته شده است.
وی پروژه احداث سیستم‌های پایش نوین منطقه حفاظت‌شده خانگرمز را از اقدامات طرح مدیریت برشمرد و گفت: رسماً جهت نصب دوربین‌های مداربسته منطقه عقد قرارداد و عملیات اجرایی نیز شروع شده است تا بتوانیم با تجهیزات نوین مناطق کور را به این طریق مدیریت و رصد کنیم.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان همدان بیان کرد: در فاز نخست با نصب یک دوربین کار را شروع می‌کنیم و زیرساخت‌ها برای پوشش سایر مناطق را نیز در این مرحله انجام می‌دهیم که بتوانیم در مرحله بعد تکمیل کنیم.
وی با بیان اینکه سایر اقدامات در به‌روزرسانی امکانات و تجهیزات درحال انجام است، افزود: این اقدامات طی سال‌های آینده نیز تداوم خواهد داشت.
صفی‌خانی با تاکید بر اینکه طرح مدیریت دو منطقه حفاظت‌شده ملوسان و نشر نیز در مراحل پایانی است، تصریح کرد: جهت طرح مدیریتی دو منطقه حفاظت‌شده آلموبلاغ و گلپرآباد عقد قرارداد شده و در مرحله اجرایی است.
وی با بیان اینکه در مرحله شناسایی مناطق کارهایی درحال انجام است، ادامه داد: سه منطقه استان با قابلیت و ظرفیت‌هایی برای حفاظت و حراست شناسایی شده است.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان همدان خاطرنشان کرد: غار سراب کبودراهنگ، محدوده‌ای از کوهستان الوند به‌عنوان اثر طبیعی ملی و تالاب آق‌گل به‌عنوان پناهگاه حیات وحش معرفی خواهند شد.
وی با بیان اینکه اقدامات اولیه و مجوزهای استانی و سازمانی سه منطقه شناسایی‌شده مذکور انجام شده است، یادآور شد: منتظر تصمیم نهایی شورای عالی محیط‌زیست و اعلام این سه منطقه با عناوین ذکرشده هستیم.
صفی‌خانی با تاکید بر اینکه یک‌سری اقدامات برای احیا و حفظ تالاب آق‌گل در دست انجام بوده، اظهار کرد: تدوین طرح مدیریت زیست‌بومی تالاب ازجمله این اقدامات است.
وی با بیان اینکه به دنبال بارش‌های مطلوب و پیگیری‌های خوب اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان، فرمانداری ملایر و خنداب و شرکت آب منطقه‌ای استان‌های همدان و مرکزی تالاب آق‌گل احیا شد، گفت: با تلاش تمام دستگاه‌ها، مردم و مجامع محلی حاشیه تالاب، طی دو سال گذشته تالاب آب داشته است.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان همدان بیان کرد: اکنون که درحال سپری کردن فصل گرم سال هستیم، تالاب آق‌گل بالغ‌بر ۵۰ درصد دارای آب بوده و درصورت داشتن سال آبی طبیعی طی سال آینده این روال قطعاً تداوم خواهد داشت.
وی با بیان اینکه نمی‌توان گفت از آخرین دستاوردها در حفاظت برخوردار هستیم، افزود: سعی می‌کنیم به سمتی برویم که از تجهیزات نوین و به‌روز برای حفاظت هوشمند مناطق بهره‌مند شویم.
صفی‌خانی با تاکید بر اینکه تا امروز همه اقدامات به روش سنتی در حفاظت بوده است، تصریح کرد: دو موضوع ظرفیت‌سازی و مشارکت مجامع محلی در حفاظت و حراست مناطقی که مردم مالک معنوی اصلی آن هستند و ایجاد زیرساخت‌ها در به‌کارگیری تجهیزات نوین، از موارد مهم در دستور کار است.
وی با تاکید بر اینکه در استان همدان به‌جز حفاظت فیزیکی تا به امروز روش دیگری نداشته‌ایم، یادآور شد: امید که با به‌کارگیری تجهیزات نوین بهترین حفاظت را از مناطق مذکور استان داشته باشیم.
با توجه به وجود ۶ منطقه حفاظت‌شده و ۱۳ منطقه تیراندازی و شکارممنوع در استان همدان، این موضوع بسیار مهم به نظر می‌رسد که با وجود تالاب‌ها و مناطقی همچون تالاب آق‌گل که گاهی سکونتگاه پستانداران و پرندگان کمیابی بوده، اجرای سرشماری باید هرچه سریع‌تر با استفاده از امکانات و تجهیزات به‌روزتر و اقدامات دیگری ازجمله طرح پرنده‌نگری در این مناطق اجرایی شود که البته طرح مذکور به غیر از پایش و رصدهای هفتگی و سرشماری‌های فصلی است و می‌تواند در حفظ و حراست گونه‌های جانوری و پرندگان آبزی، کنارآبزی و خشک‌زی موثر باشد.
البته استان همدان دارای مناطقی با ظرفیت و پتانسیل برای حفاظت و حراست است که شناسایی این مناطق در دستور کار اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان قرار گرفته و کار شناسایی سه منطقه جدید انجام شده و معرفی آن‌ها در انتظار تصمیم شورای عالی محیط‌زیست است.
نظرات