کارنامه بنیاد مسکن، و مسکن روستایی در زلزله ۲۱ مرداد ۱۳۹۱
[caption id="attachment_32262" align="alignleft" width="130"]
سازمان غیردولتی جمعیت کاهش خطرات زلزله ایران[/caption]در شرایط پس از وقوع زمین لرزه های بزرگ، فضایی احساستی و هیجانی بر جامعه حاکم می شود و توجه همه بر عملکرد نیروهای امدادی، آمار تلفات جانی، و همچنین بروز ترس از وقوع دوباره چنین پدیده هایی معطوف می شود. باز هم در ایران زلزله ای اتفاق افتاد، و باز هم منطقه روستایی، قربانی زمین لرزه ای دیگر شد. بنا به اعلام مسئولان، در کشور ایران بیش از ۶۰ هزار روستای بالای ۵۰ خانوار وجود دارد که شامل ۴ میلیون واحد مسکونی می شود.
در کشور ایران، بنیاد مسکن متولی مقاوم سازی و بازسازی مسکن های روستایی است. اما چقدر در این کار موفق بوده است. متاسفانه در کشور ما به غیر از آمار و ارقام که آن هم معمولا توسط سازمان های مسئول در مورد عملکرد خودشان ارائه می شود، ابزار و سازمانی برای نظارت به این قبیل فعالیت ها وجود ندارد. درباره مقاوم سازی و بازسازی واحد های روستایی توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی که بودجه های کلانی نیز به آن اختصاص داده شده است، باید پرسید که این روستاهای تخریب شده در زلزله در کجای برنامه بوده اند؟ متاسفانه در این مورد بخصوص، ابزاری هولناک و نامناسب ولی دقیق! برای سنجش عملکرد وجود دارد و آن چیزی نیست جز خود زلزله!
با توجه به اینکه تقریبا نظارتی بر عملکرد ارگانهایی همچون بنیاد مسکن در کشور وجود ندارد و یا حداقل اینکه هیچگاه نشنیده ایم که نقص و یا قصوری از عملکرد این گونه سازمانها و ارگانها ناشی از نظارت منتشر و یا اعلام شود و همواره تشویق و تمجید است که شنیده می شود، در واقع جامعه متخصص تنها باید با شنیدن آمار و ارقام مربوط به ساخت میلیونها واحد مسکونی ایمن برای روستاییان خوشحال شود و در شرایطی مانند وقوع زمین لرزه عملکرد واقعی این قبیل ارگان ها محک زده می شود.
در تاریخ ۱۵ اسفند ۱۳۹۰، ریاست بنیاد مسکن طی گفتگویی اعلام کرده بودند که "نوسازی و مقاوم سازی واحدهای مسکن روستایی تا ۴ سال دیگر به پایان می رسد." این طرح از سال ۱۳۸۴ آغاز شده است، و باید اصولا طی ۳ سال آینده کلیه روستاهای کشور باز سازی شده باشند.
حال باید ببینیم که واحد های روستایی که در زمین لرزه ۲۱ مرداد ۱۳۹۱ آسیب دیده و نابود شده اند، آیا جزو واحدهایی بوده اند که مقاوم سازی شده اند، یا قرار بوده در ۳ سال آینده بازسازی و مقاوم سازی شوند و یا اینکه اصلا در هیچ لیستی قرار نداشته اند. این موردی است که باید گزارشهای صریح و شفاف بنیاد مسکن پاسخگوی آن باشند.
یکی از راهکارهایی که این سازمانها می توانند عملکرد خود را با استفاده از آن اصلاح و بهبود دهند، نظارت سازمانها و نهادهای غیر دولتی (NGOs) متخصص بر عملکرد این سازمانها است. جمعیت کاهش خطرات زلزله ایران، پس از زلزله بم گزارش از عملکرد بازسازی شهر بم منتشر کرد که مسئولان مربوط را خوش نیامد، ولی استقبال از این حرکت ها می توانست باعث شود که امروز شاهد جان باختن هموطنانمان نباشیم.
نظرات