همخوانی طرح‌های عمرانی با بلایای طبیعی در جنگل‌های ایران؛ فرضیه یا واقعیت؟
به گزارش بنانیوز به نقل از خبرگزاری میراث فرهنگی ، وقوع آتش سوزی در جنگل‌های ایران در چند دهه اخیر و تکرار آتش سوزی در جنگل‌های گلستان و ابر در حالی سیر صعودی خود را طی می کند که بر اساس گفته برخی دوستداران و کارشناس محیط زیست امکان طیبعی بودن آن ملغی شده واحتمال عمدی بودن آنها وجود دارد.این فرضیه زمانی تقویت می شود که بنا به گفته مدیرکل مدیریت بحران استان سمنان آتش‌سوزی جنگل ابر در مسیر پیشنهادی احداث جاده رخ داده است.
ساخت جاده در جنگل ابر و کشمکش میان وزارت راه و مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست سابقه چند ده ساله داشته و از سال ۶۴ به این طرف به طور مداوم مورد هجوم گسترش فعالیت‌های عمرانی بوده است تا اینکه پس از مصوبه هیئت دولت در سفرهای استانی به گلستان و سمنان و اختصاص بودجه پنج میلیارد یالی برای آن، ادامه ساخت این جاده به شدت قوت گرفته و پیمان‌کاران را به فکر ادامه تخریب جنگل برای اتصال جاده علی آباد استان گلستان به شاهرود انداخته است.
ساخت این جاده بر اساس تخمین کارشناسان در بهترین حالت منجر به قطع دست کم یک میلیون اصله درخت شده و بسیاری از گونه های جانوری و گیاهی خاص مانند گونه سرخدار را که شش هزار سال قدمت داشته و تکثیر و تولید آن امکان پذیر نیست، از بین می برد.
مدیرکل اداره راه و ترابری استان سمنان در حالی از رویکرد جدید پروژه دفاع کرده و انجام آن را بدون قطع یک اصله درخت و موجب توسعه پایدار و مطابق با اصول محیط زیستی می داند که ۶ راه ارتباطی بین استان‌های گلستان و سمنان وجود داشته و اصلا نیازی به ساخت این جاده نیست.علاوه بر آن بنا به فرض محال و غیر کارشناسی چنانچه ساخت جاده از مسیر جدید بدون قطع حتی یک اصله درخت،انجام شود چگونه می توان اثرات ناشی از ساخت و ساز جاده‌ای ،تخریب خاک،رانش زمین،آلودگی عبور مرور اتومبیل‌ها ایجاد سر و صدا و تاثیرات آن بر جنگل را نادیده گرفت؟!
ساخت جاده جنگل ابر به بهانه توسعه پایدار و ایجاد زیر ساخت گردشگری هم با ساخت چنین جاده‌ای در تعارض بوده و یک نگاه اجمالی به تجربه کشورهای موفق در این زمینه ثابت می کند که گردشگری موافق با اصول زیست محیطی با رعایت اصول حفاظت و با ساخت و سازهای حداقلی انجام می شود.آنجایی که طبق استانداردهای پارک های ملی و مناطق طبیعی، امکان دسترسی گردشگران به محدوده های طبیعی از مسیر های خاکی و مالرو صورت می گیرد، ساخت جاده عریض و طویل از داخل برکترین ذخیره گاه جنگلی چه توجیهی جز مقاصد اقتصادی می تواند داشته باشد؟!
عامل آتش سوزی جنگل های ایران ۱۰۰ درصد انسانی است
پرونده وقوع آتش سوزی در جنگل های ایران که همیشه با تخریب های گسترده و ابراز نگرانی متولیان آن همراه است گاه با عنوان کردن دلایلی مانند طبیعی بودن عامل آتش سوزی به دست فراموشی سپرده شده و تا وقوع آتش سوزی بعدی که دوباره حرارت مشخص شدن علت حادثه اوج می گیرد، مختومه می شود.
اما آنچه که در پس دلایل طبیعی بودن آتش سوزی پنهان می شود واقعیتی است که هیچ توجیه علمی نداشته و تنها برای سر پوش گذاشتن بر حادثه و منحرف کردن اذهان عمومی از این واقعیت تلخ صورت می گیرد.
اعلام وقوع آتش سوزی به خاطر خشکسالی و سایر عوامل طبیعی در حالی عنوان می شود که بر اساس گفته کارشناسان، امکان طبیعی بودن آتش سوزی ها غیر علمی بوده و صد در صد آتش سوزی ها توسط عوامل انسانی صورت می گیرد.
حسین آخانی مدرس و کارشناس محیط زیست در این باره به CHN گفت: « ۱۰۰ درصد آتش سوزی ها در جنگل های ایران عامل انسانی دارد چون کشور ما از نظر اقلیمی ویژگی آتش سوزی طبیعی را ندارد حتی از گذشته هم هیچ سابقه ای از آتش سوزی طبیعی در جنگل ها دیده نشده است.»
وی افزود: «آتش سوزی های طبیعی در کل دنیا توسط دو عامل یا وقوع رعد و برق یا تابش نور خورشید به قطره های آب جمع شده روی برگ درختان جنگل ها که مانند لنز عمل کرده و باعث آتش گرفتن برگ می شود، رخ می دهد که این عامل آخر بسیار کم رنگ بوده و به ندرت به عنوان عامل آتش سوزی مطرح می شود.این نوع آتش سوزی ها در مناطق مدیترانه ای و علفزارهای ساوانا رخ می دهد اما در سایر مناطق به خصوص ایران که حتی از نظر تکاملی، سابقه این گونه آتش سوزی ها را هم ندارد، غیر ممکن است چه برسد به اینکه در شرایط فعلی که زیستگاه‌ها توسط انسان اشغال شده و پای عوامل انسانی هم به میان آمده، ایجاد شود.»
آخانی با ذکر اینکه بررسی های انجام شده درآتش سوزی های اخیر جنگل ها نشان می دهد که رعد و برق در آن مناطق رخ نداده و تنها عامل انسانی می تواند باعث به وجود آمدن آن شده باشد تصریح کرد:«البته اینکه دلیل انسانی آتش سوزی های اخیر عمدی است تنها در حد یک فرضیه است که امکان آن غیر ممکن نیست و تا زمانی که اثبات نشده نمی توان به طور قطع درباره آن نظر داد.رسیدگی به اثبات این مسئله برعهده دستگاه قضایی است که باید مسئله را به طور جدی پیگیری کرده و عوامل پنهانی را که در این آتش سوزی ها دخیل هستند شناسایی کنند.»
وی ادامه داد:« البته خشکسالی باعث گسترش آتش سوزی شده اما خود به تنهایی عامل آتش سوزی نیست و تنها دلیل انسانی که اغلب به خاطر وجود شکارچیان غیر قانونی در محل و آتش هایی که توسط خود آنها بر جای می ماند ایجاد شده و گاهی هم از برخورد گلوله ای که به سمت شکار نشانه گیری شده و به جای هدف به درختان می خورد اتفاق می افتد.»
دلیل وقوع آتش سوزی در جنگل‌های کشورچه غیرعمدی و به واسطه حضور غیر قانونی شکارچیان در محدوده مناطق حفاظت شده بوده و چه دلایل عمدی مانند بهره برداری‌های تجاری پشت پرده آن باشد، در هر صورت خلاف قانون حفاظت و بهسازی از طبیعت بوده و به طور غیر قانونی در عرصه‌های حفاظت شده در جریان است و چنانچه ناقضان قانون گذاری خود فکری برای این موضوع نکنند باید مرثیه نابودی ذخیره گاه های با ارزش کشور را خواند و از رویشگاه‌ها و زیستگاه‌های چندین هزار گونه گیاهی و چند صد گونه جانوری تنها به گفتن خاطره‌ای برای نسل‌های آینده اکتفا کرد.
نظرات